Trucks
Trucks
Transport is de afgelopen jaren flink veranderd. De sector blijft zich ontwikkelen en vrachtwagens worden steeds geavanceerder. Ze worden niet alleen beoordeeld op kracht en efficiëntie, maar ook op hun digitale mogelijkheden. Eén van die mogelijkheden is geofencing. Maar wat is dat precies? En waarom is het nuttig in de wereld van vandaag, waarin de transportomgeving constant in beweging is?
Iedereen die ooit een apparaat met GPS heeft gebruikt, kan het concept van geofencing begrijpen. Denk bijvoorbeeld aan het huren van een openbare elektrische step of fiets.
Het principe is simpel: een apparaat wordt gevolgd via GPS. Op een digitale kaart worden grenzen getekend – dat zijn geofences: virtuele grenzen van een gebied. Die grenzen zijn niet zichtbaar, maar wel actief en kunnen vast of tijdelijk zijn. Ze kunnen zich bijvoorbeeld uitstrekken langs een bepaalde straal vanaf één punt, ongeacht of dat punt beweegt of stilstaat. Denk aan een zone rond een school of een parkeerplaats.
Wanneer een voertuig een geofence binnenkomt, verlaat of erin blijft, kan er iets gebeuren. Dat kan van alles zijn:
Geofencing kan helpen om:
Voor wagenparkbeheerders betekent dit meer controle en inzicht. Voor chauffeurs kan het zorgen voor minder afleiding en meer ondersteuning. En voor steden betekent het minder overlast en meer veiligheid.
Het is te begrijpen dat geofencing niet altijd meteen enthousiast wordt ontvangen; het kan het gevoel geven een stuk vrijheid kwijt te zijn. Toch kan het juist helpen om veiliger te rijden, uitstoot te verminderen en efficiënter te werken. Geofences hoeven niet storend te zijn en nemen de controle niet weg van de chauffeur. Ze kunnen juist helpen om beter inzicht te krijgen in het rijgedrag en dat aan te passen aan de situatie.
Het volgen van voertuigen en het monitoren van gedrag ligt gevoelig. Zeker met de AVG en andere privacyregels. Daarom mag geofencing alleen worden ingezet als bedrijven eerst goed hebben gekeken naar de juridische kant en de risico’s. Meestal is er een overeenkomst nodig tussen het bedrijf en de eigenaar van het voertuig.
Zoals Johan Rundberg van Volvo Trucks zegt: “Bij geofencing draait het vooral om informatie en inzicht. Zodat mensen bewuste keuzes kunnen maken.” Sommige functies in trucks kunnen automatisch reageren op geofences, bijvoorbeeld door het rijgedrag aan te passen. Maar meestal is het bedoeld om mensen te informeren: de chauffeur, de wagenparkbeheerder of iemand anders die moet weten wat er gebeurt.
Johan legt uit: “Een geofence kan worden gekoppeld aan één of meerdere voertuigen. Zodra een voertuig de zone binnenrijdt, wordt er een gebeurtenis vastgelegd. Er komt een melding. Dat gebeurt ook als het voertuig de zone weer verlaat. Daarbij kan worden gekozen uit verschillende vormen van de zone: een cirkel, vierkant of een zelf getekende vorm. Je kunt zelfs een route plannen en daar een geofence omheen zetten. Via het wagenparkbeheersysteem zijn alle meldingen en gebeurtenissen te bekijken.”
Wat kunnen geofences betekenen? Ze zijn handig voor routeplanning, logistiek en het stroomlijnen van leveringen. Het mooie is: ze zijn helemaal aan te passen aan de eigen situatie. “Ze zijn heel flexibel in gebruik”, zegt Johan Rundberg van Volvo Trucks. “Onze klanten kunnen ze gebruiken voor wat ze maar willen. We zien dat ze veel ingesteld worden voor laad- en loslocaties."
“Medewerkers in een magazijn die vrachtwagens laden of lossen, ontvangen mogelijk een melding over de huidige locatie van de vrachtwagen en een melding dat deze op het punt staat aan te komen. Zij kunnen zich dan voorbereiden op het laden. Het helpt het transportbedrijf ook de productiviteit te meten; ze weten hoe lang voertuigen in een bepaald gebied zijn geweest."
Geofences helpen wagenparkbeheerders bij hun werk en kunnen de chauffeur ook meer kennis bieden. Meer inzicht betekent betere keuzes onderweg. Johan legt uit: “De chauffeur krijgt ook informatie. Op het scherm is te zien of hij/zij een geofence binnenrijdt of verlaat. Dat maakt hem/haar bewuster van het rijgedrag, wat weer kan helpen het rijgedrag aan te passen aan de omgeving.”
Geofencing klinkt misschien ingewikkeld, maar het idee is simpel: het zijn virtuele lijnen op een kaart. Toch worden de toepassingen steeds slimmer.
Håkan Wall is producteigenaar voor geofencing bij Volvo Bus, dat ook al jarenlang met geofencing-technologie werkt. Hij ziet dat sommige mensen de zones gebruiken om informatie te verzamelen over routes en rijgedrag. Anderen willen juist direct invloed uitoefenen op hoe een voertuig zich gedraagt. “Het belangrijkste doel van zonetechnologie is het regelen van functies in de bus”, zegt hij. “Bijvoorbeeld in veiligheidszones met snelheidslimieten, of bij hybride bussen waar je bepaalt of ze op diesel of elektriciteit rijden.”
Zonetechnologie kan dus meer dan alleen data verzamelen. Het kan ook direct het gedrag van het voertuig aanpassen. En omdat het systeem flexibel is, kun je het afstemmen op de wensen van verschillende markten en omgevingen. Håkan geeft een voorbeeld: “Je kunt ook kijken naar het energieverbruik van verwarming en airco, afhankelijk van hoe lang de deuren openstaan en hoe koud of warm het buiten is. Dat maakt het systeem heel bruikbaar voor verschillende soorten gebruikers.”
Maar hoe zit het met vrachtwagens? Johan Rundberg legt uit hoe veiligheidszones echte voordelen kunnen opleveren op de werkplek. “Als een voertuig een zone binnenrijdt met een ingestelde snelheidslimiet, dan kan het systeem automatisch de snelheid aanpassen,” zegt hij. “Zo kun je zorgen dat het voertuig zich aan de limiet houdt binnen dat gebied.”
Geofencing kan ook helpen om de veiligheid op snelwegen te verbeteren. Johan vertelt: “Het is belangrijk om wegwerkers te beschermen. Met geofencing kun je ervoor zorgen dat voertuigen automatisch langzamer rijden in een werkzone. Maar dat moet wel goed geregeld worden. Wie mag dat instellen? En hoe voorkomen we misbruik?”
Een andere toepassing is het beperken van de snelheid van zwaar beladen trucks op bruggen of slechte wegen. Dat kan helpen om schade te voorkomen en onderhoudskosten te verlagen.
Sommige chauffeurs zijn misschien terughoudend als het gaat om automatische snelheidsbeperkingen. Maar in de praktijk blijkt het vaak positief. Zoals Håkan zegt: “Als chauffeurs merken dat het voertuig helpt om de snelheid stabiel te houden en het comfort voor passagiers verbetert, dan waarderen ze dat. Ze kunnen zich dan beter focussen op de weg en hun passagiers.”
Geofences kunnen helpen om milieudoelstellingen te realiseren. Zoals Håkan Wall van Volvo Trucks uitlegt: “Een mogelijke oplossing is bijvoorbeeld het gebruik van zones om de tijd dat voertuigen stationair draaien te verkorten. Bij het maken van geofences kan ook de aanwezigheid van milieuzones en het willen voorkomen van geluidsoverlast in bepaalde gebieden meespelen."
Net als andere digitale functies in trucks, kan geofencing in de toekomst net zo vanzelfsprekend worden als automatische versnellingsbakken of rijhulpsystemen. In de praktijk blijkt het vaak een handige oplossing te zijn. Eén ding staat vast: naarmate trucks steeds meer 'connected' (digitaal verbonden) zijn, zal geofencing blijven groeien en zich verder ontwikkelen. Dat is gunstig voor transportbedrijven én voor de leefomgeving.
