Het rijden met een vrachtwagen is nog nooit zo veilig geweest – dankzij tientallen jaren van onderzoek en vooruitgang, een continue productielijn van innovaties en veiligheidsvoorzieningen, en steeds strengere voorschriften en veiligheidsnormen.
“Als we terugkijken op de geschiedenis van de verkeersveiligheid, kunnen we met trots zeggen dat Volvo in elke fase een prominente rol heeft gespeeld”, aldus Anna Wrige Berling, directeur Verkeers- en Productveiligheid bij Volvo Trucks. “Van de uitvinding van de driepuntsveiligheidsgordel tot de huidige geavanceerde veiligheidssystemen hebben wij bijgedragen aan het veiliger maken van de wegen voor alle weggebruikers.”
We nemen u graag mee in een korte geschiedenis van de veiligheid van vrachtwagens en de belangrijkste mijlpalen in de ontwikkeling naar het streven van Volvo Trucks naar nul verkeersongevallen.
Naarmate het vrachtvervoer over de weg toeneemt, worden de snelwegnetwerken in Europa en Amerika na de oorlog uitgebreid. Zware vrachtwagens rijden steeds langere afstanden en met hogere snelheden, waardoor de veiligheid van vrachtwagens een hogere prioriteit krijgt. Overheden en wegbeheerders beginnen met het invoeren van nieuwe verkeersregels specifiek voor vrachtwagens en het opstellen van gestandaardiseerde eisen voor voertuigen. Het belangrijkste is dat vrachtwagens voortaan standaard worden uitgerust met luchtremmen, wat de algehele remkracht verbetert.
In 1948 was Volvo de eerste vrachtwagenfabrikant die stalen cabines introduceerde (in plaats van houten). Deze werden in het daaropvolgende decennium ook standaard. Volvo-ingenieur Nils Bohlin ontwikkelt in 1959 de driepuntsveiligheidsgordel, die al snel een industriestandaard wordt: en dat is hij tot op de dag van vandaag gebleven.
Veiligheidsnormen en wettelijke vereisten worden steeds strenger en vrachtwagenfabrikanten hanteren strengere testnormen bij de ontwikkeling van hun producten. De impacttest van Volvo, waarbij de cabine wordt geraakt door zware gewichten en een slinger, vormt een vroege maatstaf voor cabineveiligheidstests. Deze test wordt al snel door de Zweedse overheid als nationale norm vastgesteld en later ook door andere landen overgenomen. Hierdoor nemen de overlevingskansen van inzittenden van vrachtwagens toe, terwijl de impacttest tot 2009 een industriestandaard in de EU blijft .
In 1969 richt Volvo het Accident Research Team op, dat verkeersongevallen ter plaatse onderzoekt en gegevens over verkeersveiligheid verzamelt. Deze gegevens worden vervolgens toegepast in de productontwikkeling. Het team is tot op de dag van vandaag actief en vormt een belangrijk onderdeel van de onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling van Volvo Trucks.
De veiligheid van chauffeurs wordt voortdurend verbeterd, zowel door veiligere voertuigen als door nieuwe regelgeving omtrent arbeidsomstandigheden. Veel Europese landen hanteren strenge beperkingen op werkuren en handhaven deze door middel van verplichte tachografen.
Veiligheid in de cabine wordt verder verbeterd bij Volvo Trucks door de introductie van een nieuwe barrièretest die een botsing met een aanhanger simuleert. Daarnaast worden veiligheidsvoorzieningen geïntroduceerd, waaronder versterkte cabinespijlen, inklapbare stuurkolommen, een energieabsorberend stuurwiel en een gewatteerde binnenbekleding.
Er wordt meer aandacht besteed aan de bescherming van andere weggebruikers bij botsingen. Een zijafschermplaat, die voorkomt dat fietsers en voetgangers onder de achterwielen van een vrachtwagen terechtkomen, wordt in veel landen verplicht. Ritbeveiliging, die helpt om inzittenden van personenauto's te beschermen bij aanrijdingen van achteren door vrachtwagens, wordt eveneens geïntroduceerd.
In de jaren tachtig worden veiligheidssystemen steeds geavanceerder, te beginnen met Anti-Blokkeer Remsysteem (ABS), dat aan het einde van het decennium standaard worden in alle vrachtwagens. Met deze nieuwe technologie wordt het jackknifing-effect verminderd en worden de remprestaties op gladde wegen verbeterd.
Organisaties zoals de EU en de VN zetten zich actiever in voor verkeersveiligheid door nieuwe eisen en veiligheidsnormen te implementeren. Zo maakt de EU snelheidsbegrenzers en ABS-remmen verplicht in alle nieuwe vrachtwagens en introduceert ze gestandaardiseerde tests en trainingen voor vrachtwagenrijbewijzen.
Volvo Trucks voldeed al aan veel van deze nieuwe eisen en blijft zoeken naar manieren om de veiligheid van zijn voertuigen te verbeteren. Het bedrijf is een van de eerste vrachtwagenfabrikanten die airbags voor de chauffeur introduceert. In 1996 wordt ook een ritbeveiliging aan de voorzijde geïntroduceerd, die de inzittenden van personenauto's bij botsingen met vrachtwagens helpt beschermen. Dit wordt vanaf 2003 verplicht.
Er wordt een begin gemaakt met geavanceerde elektronische veiligheidssystemen, met als eerste elektronische stabiliteitscontrole (ESC, toerentalregelaar), waarmee slippen en kantelen kan worden voorkomen. Dit heeft een aanzienlijk effect op het verminderen van het aantal ongevallen met kantelen. Uit sommige onderzoeken wordt zelfs gesteld dat ESC's het aantal dodelijke ongevallen met kantelen met 70 tot 90% hebben verminderd.
De eerste adaptieve cruisecontrolsystemen (ACC) worden geïntroduceerd. Deze systemen passen automatisch de kruissnelheid aan om een veilige afstand tot het voorliggende voertuig te bewaren.
Voor Volvo Trucks maakt het gebruik van radar en sensortechnologie andere actieve veiligheidssystemen mogelijk, waaronder Lane Keeping Support, Lane Change Support, Driver Alert Support en Collision Warning met noodremfunctie. In 2009 worden met de Eerste Algemene Veiligheidsverordening (GSR) van de EU een aantal actieve veiligheidssystemen verplicht gesteld.
Actieve veiligheidssystemen blijven zich ontwikkelen en profiteren van intelligente mogelijkheden, terwijl regelgevers steeds meer systemen verplicht stellen. De EU stelt bijvoorbeeld elektronische stabiliteitscontrole, rijstrookassistentie en autonome noodremmen verplicht in alle nieuwe vrachtwagens.
Volvo Trucks blijft chauffeursondersteuningssystemen ontwikkelen, zoals Volvo Dynamic Steering. Dit verbetert de koersstabiliteit en vermindert drift, en vermindert tegelijkertijd de dagelijkse belasting van de rug en schouders van de chauffeur.
De technologie in vrachtwagens wordt steeds geavanceerder, met steeds meer sensoren, camera's en processorkracht. Dit creëert nog meer mogelijkheden voor het verbeteren van de verkeersveiligheid. Er worden dodehoekdetectiesystemen ontwikkeld, zoals Active Side Collision Avoidance Support en dodehoekcamera´s. Traditionele zijspiegels worden steeds vaker vervangen door cameramonitorsystemen, die het algehele zicht verbeteren, vooral 's nachts.
Ondertussen worden door de Algemene Veiligheidsvrordening II van de EU meer actieve veiligheidssystemen verplicht gesteld, waaronder Intelligent Speed Assist, monitoring van afleiding van de chauffeur en detectie van kwetsbare weggebruikers. Ook worden er strengere eisen gesteld aan de zichtbaarheid, met name de Londense Direct Vision Standards .
In 2024 begint Euro NCAP, dat al langer de veiligheidsnormen voor personenauto's vaststelt, met het beoordelen van zware vrachtwagens op veiligheid. In de eerste testresultaten krijgen de Volvo FH en de Volvo FM allebei de hoogste beoordeling van vijf sterren.
Hoewel er grote stappen zijn gezet op het gebied van verkeersveiligheid, blijft de sector samenwerken om wegen en snelwegen nog veiliger te maken. Fabrikanten blijven doorgaan met het ontwikkelen van veiligere voertuigen en veiligheidsvoorzieningen, overheden en instanties blijven strengere regels en normen implementeren en transportbedrijven blijven zoeken naar manieren om de veiligheid van hun chauffeurs te beschermen.
“Zolang we onze visie van nul verkeersongevallen niet hebben gerealiseerd, is er altijd ruimte voor verbetering”, vertelt Anna. "Een gebied waarvan ik denk dat we nog maar net begonnen zijn met verkennen, is connectiviteit en data. Naarmate vrachtwagens geavanceerder worden, kunnen we gegevens van andere voertuigen en van de openbare infrastructuur verzamelen en deze gegevens in onze systemen gebruiken. Misschien kunnen we dan beter anticiperen op toekomstige wegomstandigheden en files, zodat chauffeurs sneller kunnen reageren. Daarnaast blijven we werken aan eenvoudigere maatregelen, zoals rijopleidingen en bewustmakingscampagnes voor het publiek.