Door de huidige beperkingen in het bereik vinden veel bedrijven elektrische trucks geen geschikte optie voor langere afstanden. Toch wordt ongeveer 45 procent van de goederen in Europa nu over slechts korte afstanden vervoerd. Dit betekent dat elektrische trucks met een groot bereik meer aankunnen dan veel mensen beseffen.
Op het eerste gezicht is het gemakkelijk te begrijpen waarom mensen sceptisch zijn over het gebruik van elektrische trucks voor langere afstanden. Als een truck tot 600 km per dag aflegt, is het logisch dat die niet kan worden vervangen door een voertuig met een maximale actieradius van 300 km. Als we de huidige logistieke netwerken nader bekijken, zien we echter dat er met de bestaande technologieën in feite al veel mogelijkheden zijn om elektrische trucks in te zetten voor langere ritten.
Volgens Eurostat wordt bij circa 45 procent van alle goederen die over de weg worden vervoerd in Europa, minder dan 300 km afgelegd. Dit betekent dat met slimme routeplanning en schema's een groot deel van deze goederen met elektrische trucks kan worden vervoerd. Recent onderzoek van Volvo Trucks laat zien dat 45 procent van de trucks die in Europa worden gebruikt, dagelijkse afstanden van minder dan 350 km aflegt. Internationaal legt 33 procent van de trucks dagelijks afstanden af van 500 km of minder.
"Veel middellange transporten kunnen vandaag al worden uitgevoerd door elektrische trucks", zegt Anders Grauers, universitair hoofddocent in hybride en elektrische voertuigsystemen aan de Chalmers University of Technology. "Het meest veeleisende langeafstandsvervoer is er nog niet klaar voor, vooral door een gebrek aan openbare oplaadinfrastructuur, de iets te kleine accu's en het te lage oplaadvermogen van de trucks. Maar het is vrijwel zeker dat we elektrische trucks voor de lange afstand gaan zien, omdat ze de meest kosteneffectieve oplossing zijn. Dit komt omdat elektriciteit zoveel goedkoper is dan diesel."
Essentieel voor het uitbreiden van het bereik van een elektrische truck tot voorbij de limiet van 300 km, is het implementeren van oplaadmogelijkheden in de planning. Een strategisch geplaatste lader bevindt zich idealiter op een locatie en een tijdstip dat de truck toch moet stoppen. Dat heeft aanzienlijke invloed op de actieradius.
"In Europa zijn chauffeurs wettelijk verplicht om na maximaal vier en een half uur te stoppen voor een pauze. In werkelijkheid is dit meestal na 3-4 uur. Aangezien de afgelegde afstand in deze tijd minder dan 300 km zal zijn, is het een heel effectieve manier om de actieradius van de truck te vergroten als je een manier kunt vinden om de truck op te laden tijdens de pauze van de chauffeur," zegt Henrik Engdahl, Business Development Director, Volvo Trucks.
De meest haalbare opdrachten voor elektrische trucks met een groot bereik zijn in eerste instantie ritten over dezelfde reguliere routes, zodat trucks op dezelfde plaatsen kunnen stoppen. Zo gebruikt DHL Freight in Zweden twee strategisch geplaatste oplaadpunten voor elektrische trucks om goederen te vervoeren tussen Göteborg en Jönköping. Dit is een afstand van 150 km met trucks die tot 60 ton vervoeren en 450 km per dag afleggen.
Eveneens in Zweden wordt er een nieuw openbaar oplaadstation voor zware trucks gebouwd bij de Volvo Trucks-dealer in Helsingborg. Hierdoor kunnen elektrische trucks twee retourritten tussen Göteborg en Malmö uitvoeren, een afstand van 270 km. Op de geplande route kan een volledig opgeladen truck van de haven in Göteborg naar Malmö rijden, de trailer afzetten en nog steeds genoeg energie hebben om het oplaadstation in Helsingborg te bereiken (ten noorden van Malmö en op weg terug naar Göteborg). Het opladen duurt 90 minuten, wat samenvalt met de pauze van de chauffeur, voordat die terugkeert naar Göteborg. Dit kan allemaal, inclusief de pauze van de chauffeur, binnen een dienst van acht uur worden voltooid, voordat een tweede chauffeur het voertuig overneemt en op dezelfde dag nog een retourrit maakt.
"Een truck die afhankelijk is van één nachtlading, kan binnen een straal van 120 km vanaf het thuisdepot rijden, zodat ze een veilige marge hebben om terug te keren voordat hun accu leeg is," legt Henrik uit. "Maar met slechts één oplaadpunt extra kan het werkgebied aanzienlijk worden uitgebreid en kunnen grotere afstanden worden afgelegd."
Veel landen investeren de komende jaren al flink in een uitbreiding van het aantal openbare oplaadstations voor elektrische trucks voor de lange afstand. In Duitsland wordt in het HoLa-project bijvoorbeeld op vier locaties gewerkt aan nieuwe oplaadstations voor zware trucks langs de A2 tussen Berlijn en het Ruhrgebied.
In Zweden financiert de overheid de bouw van ruim 100 oplaadpunten voor zware trucks, die tegen 2023 moeten zijn voltooid. Wanneer het geplande netwerk is voltooid, kunnen elektrische trucks door het hele land rijden.
Voor de langere termijn maakt Volvo Trucks deel uit van een joint-venture die plant om ten minste 1.700 oplaadpunten te installeren en exploiteren in de buurt van snelwegen en logistieke knooppunten door heel Europa. Na het vergaren en analyseren van GPS-coördinaten van zo'n 400.000 trucks die door heel Europa rijden, heeft ACEA (European Automobile Manufacturers' Association) ruim 40.000 locaties aangewezen die geschikt zijn voor oplaadpunten. Daarmee kan het opzetten van een EU-breed netwerk worden ondersteund.
Met de opening van elk nieuw oplaadstation nemen de mogelijkheden voor het inzetten van reeds in gebruik zijnde elektrische trucks exponentieel toe. In de komende jaren zullen de accucapaciteit en de actieradius van voertuigen naar verwachting verder verbeteren. Maar ook met de nu al beschikbare technologie zijn de mogelijkheden in landen waar investeringen worden gedaan in de openbare oplaadinfrastructuur, al veel groter dan velen beseffen.
"Per kilometer is het goedkoper een elektrische truck op te laden dan brandstof te kopen voor een dieseltruck", zegt Anders Grauers. "Over het algemeen bedragen de kosten voor elektriciteit maar een kwart van de kosten voor diesel. Dus zelfs als de prijs van elektriciteit verdubbelt, is het nog steeds goedkoper dan diesel. Dit betekent dat een elektrische truck winstgevender is naarmate er meer mee wordt gereden. Dus begin met het elektrificeren van de trucks die veel rijden."