Als brandstof die wordt geproduceerd uit organisch afval en vrijwel geen CO₂-uitstoot heeft, is het begrijpelijk waarom bio-LNG (ook wel vloeibaar biogas genoemd) zo veelbelovend lijkt. En dat is nog niet eens het volledige plaatje van de positieve impact op het milieu.
Het productieproces van biogas is vrij eenvoudig. In een biogasinstallatie worden verschillende soorten organisch materiaal in een warme, zuurstofvrije omgeving geplaatst, waar ze worden afgebroken door bacteriën. Tijdens dit fermentatieproces worden complexe moleculen van organisch materiaal afgebroken tot eenvoudigere moleculen, zoals alcohol, CO₂ of hernieuwbaar methaan (biogas), dat vervolgens gebruikt kan worden voor warmte of energie.
Omdat bio-LNG wordt geproduceerd uit grondstoffen zoals oneetbare delen van granen, rioolwater en huishoudelijk afval, draagt het bij aan een circulaire economie door grondstoffen te hergebruiken die anders verloren zouden gaan. Dit betekent ook dat bio-LNG niet concurreert met de voedselvoorziening — een punt waarop biobrandstoffen vaak zijn bekritiseerd.
Daardoor wordt wat boeren, supermarkten en gemeenten voorheen als 'afval' zagen, nu beschouwd als een waardevolle grondstof. Dit vergroot de beschikbaarheid van materiaal dat nodig is om biogas te produceren. Zo gebruikt zuivelproducent Arla momenteel mest van haar boerderijen om biogas te maken, dat wordt gebruikt om hun groeiende vloot van op gas rijdende vrachtwagens aan te drijven. Het resterende digestaat wordt hergebruikt als meststof op hun boerderijen, waarmee een gesloten kringloopsysteem ontstaat.
Door over te stappen van diesel naar bio-LNG kunnen transporteurs hun CO₂-uitstoot vrijwel tot nul reduceren. Afhankelijk van de manier waarop bio-LNG wordt geproduceerd, zijn zelfs reducties mogelijk die verder gaan dan netto nul — oftewel: negatieve emissies.
Als bio-LNG bijvoorbeeld wordt geproduceerd uit mest, kan de overstap van diesel leiden tot een netto-negatieve CO₂-uitstoot tot wel 200%. Dit komt doordat het niet alleen de uitstoot van koolstof uit fossiele brandstoffen voorkomt, maar ook de uitstoot van methaan in de atmosfeer tegengaat die normaal vrijkomt bij de opslag en verwerking van mest.
In feite kunnen in dit scenario de netto-emissies van één op gas-aangedreven vrachtwagen de uitstoot van twee dieselvrachtwagens compenseren.
Ondanks de duurzame voordelen, heeft bio-LNG nog altijd moeite om echt voet aan de grond te krijgen in de transportsector - met uitondering van een aantal landen - deels vanwege de hoge productiekosten. Hoewel biogas wordt gemaakt van afval en relatief eenvoudig te produceren is, liggen de productiekosten nog altijd hoger dan die van diesel.
Dit komt grotendeels door factoren zoals schaalvoordelen en distributiekosten. De productie van biogas werd traditioneel op lokaal niveau uitgevoerd door gemeenten. Hierdoor ontbraken de schaalgrootte en financiële prikkels om het echt efficiënt te maken, aangezien het primaire doel meestal afvalverwerking was.
Dit verandert nu echter snel. Door een combinatie van overheidsstimuleringsmaatregelen en private investeringen wordt de wereldwijde productie opgevoerd. De EU streeft ernaar de productie van biomethaan tegen 2030 te verhogen tot 35 miljard kubieke meter (bcm) als onderdeel van het REPowerEU-plan.
Ook een aantal private bedrijven schaalt de productie van bio-LNG op. Zo exploiteert St1 Biokraft momenteel 12 installaties in Zweden en Noorwegen, met meer in aanbouw. Titan bouwt op dit moment de grootste bio-LNG-installatie ter wereld in de haven van Amsterdam, waarvan de productie in 2025 van start moet gaan. In totaal zullen er tegen 2027 in Europa 105 bio-LNG-installaties operationeel zijn, met een gezamenlijke productiecapaciteit van 13,1 TWh per jaar.
Elektrische vrachtwagens logischerwijs veel aandacht. Ook bio-LNG voor de komende jaren een realistisch alternatief zijn voor langeafstandstransport. Het is mogelijk om grote hoeveelheden bio-LNG mee te nemen en zo de benodigde actieradius voor lange ritten te garanderen. Daarnaast duurt het tanken slechts enkele minuten.
Ter vergelijking: het elektrificeren van langeafstandstransport blijft een uitdaging vanwege de huidige actieradius van accu's, het hogere eigen gewicht en de relatief lange laadtijd - al staan die ontwikkelingen ook niet stil.
De overstap naar gasvoertuigen vraagt bovendien nauwelijks concessies op het gebied van rijgedrag en betrouwbaarheid. De op gas aangedreven voertuigen van Volvo Trucks rijden en presteren bijvoorbeeld net als de dieselvarianten, zowel qua actieradius, laadvermogen als pk’s.
In sommige delen van de wereld blijven een gebrek aan tankinfrastructuur en beperkte biogasproductie nog uitdagingen. Maar in andere regio’s, zoals Nederland en Duitsland, dalen de kosten en groeit het netwerk van tankstations ook snel. Daarbij komt dat LNG-trucks in VECTO-klasse 3 vallen, wat ook weer voordelen oplevert.
Het is slechts een kwestie van tijd, want bio-LNG heeft alle juiste voorwaarden in huis om een belangrijk alternatief voor diesel te zijn.