Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft de cijfers gepubliceerd van het aantal verkeersdoden in 2023. Afgelopen jaar zijn er minder mensen overleden in het verkeer dan in 2022. De verdeling van de 684 slachtoffers is als volgt:
In 2023 is in zestien gevallen een inzittende van een bestelauto of vrachtwagen overleden bij een ongeval.
In de afgelopen vijf jaar zijn in totaal 352 mensen gestorven na een ongeluk met een grote vrachtwagen of bus. Dat waren vooral inzittenden van auto’s en bestelauto’s (163), fietsers (113) en voetgangers (43).
Noord-Brabant heeft het hoogste aantal dodelijke verkeersslachtoffers. De provincie heeft het meest uitgebreide wegennet van alle provincies, namelijk 23.000 kilometer. Dat verklaart mogelijk het hogere aantal slachtoffers. De kleinere provincies Flevoland en Zeeland hadden de minste verkeersdoden. Maar elk slachtoffer is er één te veel.
En hoe zit het relatief gezien? Er is gekeken naar het aantal dodelijke slachtoffers per duizend kilometer weg in de afgelopen vijf jaar. Het aantal verkeersdoden in de drukke provincies Noord- en Zuid-Holland is dan juist het hoogst. Het zijn drukke regio’s, waar veel en veel verschillende verkeersdeelnemers de weg met elkaar delen.
In de noordoostelijke regio’s van Nederland komt het aantal dodelijke verkeersslachtoffers uit op minder dan vier. Zeeland telde per duizend kilometer weg de minste slachtoffers.
Vrachtwagenchauffeurs hebben in steden met extra uitdagingen te maken. De steden worden steeds groter en drukker en er worden meer online aankopen gedaan. Dat zorgt voor meer transportbewegingen. Ook komen er nieuwe soorten vervoer bij, zoals elektrische fietsen, fatbikes en steppen.
Chauffeurs moeten, vaak onder tijdsdruk, door de drukke straten rijden en goed opletten om ongelukken te voorkomen. Veel mensen lopen, fietsen of rijden er op een scooter. Ze weten niet hoe gevaarlijk het is om in de buurt van een vrachtwagen te zijn. Deze weggebruikers zijn daardoor extra kwetsbaar.
Vooral jonge mensen lopen veel risico in het verkeer. Verkeersongelukken zijn de belangrijkste doodsoorzaak voor mensen van 5 tot 29 jaar oud. Dit blijkt uit gegevens van de Wereldgezondheidsorganistatie (WHO). Smartphones en oordopjes of koptelefoons zorgen ook voor problemen. Ze leiden af of verstoren het gehoor, waardoor ongelukken kunnen gebeuren.
Vrachtwagenchauffeurs kunnen niet alles in de directe omgeving van de vrachtwagen zien vanuit de chauffeursstoel. Vooral mensen die lopen of fietsen willen nog wel eens in de zogenoemde ‘dode hoek’ verdwijnen. Er komen daarom steeds meer eisen over wat chauffeurs moeten kunnen zien vanuit hun vrachtwagen. De stad London heeft daarvoor zelfs een Direct Vision Standard (DVS) ingesteld. Alle zware voertuigen boven de 12 ton moeten een speciale veiligheidsvergunning hebben om in de stad te mogen rijden.
In Nederland wordt het initiatief ‘Veilig op Weg’ van Transport & Logistiek Nederland (TLN) door truckfabrikanten ondersteunt. Leerlingen van groep 7 en 8 van basisscholen worden daarbij bezocht met een vrachtwagen. Tijdens het bezoek krijgen ze een speciale verkeersles, die gaat over de dode hoek.
Vrachtwagens hebben steeds meer systemen aan boord die ondersteunen om veiliger te rijden, vooral in de stad. Er zijn bijvoorbeeld systemen die helpen bij het rijden en remmen. En er zijn camera’s die een groter gezichtsveld bieden dan spiegels. Maar de chauffeur blijft altijd verantwoordelijk en moet dus ook goed op blijven letten.
Vanaf juli 2024 gelden er in Europa nieuwe veiligheidsregels voor vrachtwagens. Dan moeten alle nieuwe trucks acht extra belangrijke veiligheidssystemen hebben om ongelukken mogelijk te voorkomen. Ze helpen bijvoorbeeld om te zien wat er achter de vrachtwagen gebeurt en of er iemand naast loopt of fietst. Waarschuwingen voor de chauffeur als deze te hard rijdt of als vermoeidheid wordt waargenomen, zijn straks ook standaard.
Later zullen ook systemen verplicht worden die de chauffeur waarschuwen bij onoplettendheid, die het nog makkelijker maken om mensen rond de vrachtwagen te zien en die belangrijke informatie opslaan als er een ongeluk gebeurt.
Iedereen heeft natuurlijk een eigen verantwoordelijkheid wanneer wordt deelgenomen aan het verkeer. Het is belangrijk om het eigen gedrag in de gaten te houden en ook om goed op andere weggebruikers te letten. Alleen samen kunnen we toewerken naar nul dodelijke verkeersongevallen in de toekomst.
Bron cijfers en statistieken: CBS