In 2024 breidt Euro NCAP zijn onafhankelijke veiligheidsbeoordelingen uit naar zware vrachtwagens. Hierdoor wordt de hele sector gestimuleerd om het bewustzijn en de normen rond veiligheid te verhogen.
Het European New Car Assessment Program (Euro NCAP) werd opgezet in 1996 en is daarna snel uitgegroeid tot de industriestandaard voor het beoordelen van de veiligheid van personenauto's. Het wordt gesteund door meerdere Europese regeringen, waaronder de Europese Unie.
In maart 2024 kondigde Euro NCAP aan dat het ook zware vrachtwagens op veiligheid gaat beoordelen. De eerste testresultaten hiervan worden in november 2024 verwacht.
"Veiligheid is een van onze kernwaarden. Vanwege de impact die Euro NCAP heeft gehad op personenauto's, verwelkomen we dit initiatief en zijn we benieuwd wat het betekent voor de veiligheid van vrachtwagens", zegt Anna Wrige Berling, Traffic & Product Safety Director bij Volvo Trucks.
Euro NCAP zal zich in eerste instantie richten op drie hoofdgebieden:
In lijn met de General Safety Regulations (GSR), worden er in 2027 nog meer veiligheidssystemen toegevoegd en in 2030 volgt ook botsbeveiliging.
Net als bij het testen van personenauto's, beoordeelt Euro NCAP de verschillende veiligheidssystemen en -oplossingen op elk van deze gebieden. Het kijkt naar hoe deze werken in verschillende ongevalsscenario's. Elk systeem krijgt een score, die per onderdeel wordt opgeteld. Deze scores worden vervolgens gebruikt om een sterrenbeoordeling voor het hele voertuig te berekenen.
"Een van de sterke punten van Euro NCAP, is dat zij veiligheidssystemen kunnen beoordelen die ook aan méér dan de wettelijke basiseisen voldoen," aldus Anna. "In plaats van alleen een voldoende of onvoldoende te geven, verwerken ze veel verschillende scenario's in hun evaluaties. Zo krijgen ze een completer beeld van hoe effectief ze zijn."
Vanwege de impact die Euro NCAP heeft gehad op personenauto's, zijn we blij met dit initiatief en zijn we benieuwd wat het betekent voor de veiligheid van vrachtwagens.
Euro NCAP is het eerste platform dat het mogelijk maakt om binnen de sector de veiligheidsnormen voor vrachtwagens te vergelijken en te evalueren. De beoordelingen ervan hebben een groot potentieel. Er moet alleen wel worden opgemerkt dat het niet makkelijk is om dit platform op te zetten.
"Voor personenauto's hanteert Euro NCAP één beoordeling per model. Dat werkt goed, want binnen een model is er niet veel verschil", aldus Anna. "Voor vrachtwagens is het echter complexer. Elk vrachtwagenmodel heeft duizenden verschillende specificaties en wordt in uiteenlopende toepassingen gebruikt. Moet de beoordeling dan voor de hele modelklasse hetzelfde zijn?"
Hoe dit precies wordt opgelost, is nog niet bekend. Als eerste stap om tegemoet te komen aan het feit dat de veiligheidsbehoeften per rijsituatie kunnen verschillen, kan aan een specifieke vrachtwagen het label 'veilig in de stad' worden toegekend. Deze beoordeling komt bovenop de algemene sterrenbeoordeling en is alleen van toepassing als de vrachtwagen aan bepaalde criteria voor rijden in stadsverkeer voldoet.
Hoewel Euro NCAP kijkt naar veel verschillende scenario's, blijft het lastig om de daadwerkelijke impact op de chauffeur en de werking van een systeem te meten.
"Als een actief veiligheidssysteem te vaak ingrijpt terwijl dat niet nodig is, kan dat voor ergernis zorgen en het vertrouwen in het systeem schaden. Misschien willen de chauffeurs het systeem zelfs uitschakelen, waardoor ze helemaal geen veiligheidssysteem meer hebben", legt Anna uit. "Dat is natuurlijk geen wenselijke situatie."
"Daarom is het voorkomen van onjuist ingrijpen van het systeem een belangrijk onderdeel in de ontwikkeling van onze actieve veiligheidssystemen. Omdat Euro NCAP zich vooral richt op de positieve ingrepen, is het aan ons als fabrikanten om de juiste balans te vinden."
Bovendien worden niet alle veiligheidssystemen meegenomen in de Euro NCAP-beoordeling. Voorbeelden van gebieden die niet zijn opgenomen, zijn stabiliteit en chauffeursopleiding. Beiden zijn erg belangrijk voor de veiligheid van vrachtwagens op de weg.
"Euro NCAP levert een belangrijke beoordeling op van de veiligheidsprestaties van vrachtwagens, maar het doet niets af aan de noodzaak om als fabrikant onze eigen veiligheidsambities en een holistische benadering van veiligheid te blijven hanteren", aldus Anna.
Voor personenauto's zijn de Euro NCAP-beoordelingen inmiddels in veel landen de industriestandaard. Sommige bedrijven en instellingen stellen zelfs vijfsterrenbeoordelingen verplicht bij de aanschaf van voertuigen. Anna is van mening dat de beoordelingen een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan veiligere personenauto's.
"Euro NCAP heeft de veiligheidsnormen voor personenauto's aanzienlijk verhoogd. Het heeft bijvoorbeeld de introductie van nieuwe veiligheidssystemen gestimuleerd, voordat deze wettelijk verplicht werden. Neem bijvoorbeeld de automatische noodremmen. Voor personenauto’s worden ze pas in 2024 wettelijk verplicht – en toch hebben bijna alle personenauto’s ze al jaren. Dat is deels te danken aan Euro NCAP."
Gaat Euro NCAP dezelfde invloed hebben op vrachtwagens? In tegenstelling tot personenauto's zijn veel van de actieve veiligheidssystemen die worden geëvalueerd al wettelijk verplicht. De impact zal dus waarschijnlijk niet hetzelfde zijn. Toch gelooft Anna nog steeds dat het een positief effect zal hebben op de hele sector. Het is te verwachten dat vrachtwagenfabrikanten hierdoor hun veiligheidssystemen gaan verfijnen en verbeteren. Klanten worden hierdoor ook gestimuleerd om te investeren in veiligheidssystemen.
"Elk initiatief dat het bewustzijn en de discussie over verkeersveiligheid vergroot en het voor klanten makkelijker maakt om veiligere vrachtwagens te kopen, moet worden toegejuicht", aldus Anna. "We kijken ernaar uit om nauw samen te werken met Euro NCAP om de veiligheid van onze voertuigen nog verder te verfijnen en te verbeteren."