Trucks
Trucks
Voor mensen tussen de 5 en 29 jaar zijn verkeersongevallen de grootste bedreiging voor hun leven. Een op de vier doden bij een ongeluk in het verkeer betreft voetgangers en fietsers. Het maakt hen kwetsbare weggebruikers.
In de afgelopen vijf jaar zijn in Nederland in totaal 352 mensen gestorven na een ongeluk met een grote vrachtwagen of bus, waarvan 113 fietsers en 43 voetgangers (cijfers: Centraal Bureau voor de Statistiek). Wanneer bij een ongeval een zware truck is betrokken, heeft dit helaas vaak ernstige gevolgen. En hoewel de redenen voor verkeersongevallen complex en gevarieerd zijn, kunnen de acties van een vrachtwagenchauffeur levens redden.
Met de hulp van veiligheidsbewuste chauffeurs kunnen we samen het aantal dodelijke slachtoffers en ernstig letsel als gevolg van dit soort ongevallen verminderen.
Uit veiligheidsonderzoek van Volvo blijkt dat verbeteringen in actieve veiligheidssystemen voor trucks, een betere infrastructuur en een verhoogd risicobewustzijn rond kwetsbare weggebruikers, cruciale elementen zijn om het aantal ongevallen te verminderen.
Beroepschauffeurs in steden worden echter geconfronteerd met steeds moeilijker rijomstandigheden: krappe deadlines om de klus te klaren, een uitdagende weginfrastructuur om de vrachtwagen veilig te manoeuvreren en de noodzaak om alert te blijven op de vele risico's van aanrijdingen op de overvolle wegen. Rond de schooltijden is dat natuurlijk nog uitdagender.
Hoe een chauffeur anticipeert en reageert op situaties, is van grote invloed op de veiligheid in het verkeer. Coaching kan daarbij helpen. Het kan een belangrijke bijdrage leveren aan het vergroten van een veiliger rijgedrag en het bewuster omgaan met veiligheidssystemen. Door inzicht te hebben in bijvoorbeeld het aantal veiligheidsingrepen bij chauffeurs, kan gerichter ondersteuning worden geboden. Zo kunnen ongevallen mogelijk worden voorkomen.
De chauffeur is nog altijd het belangrijkste veiligheidssysteem in de truck. Een goed opgeleide, oplettende chauffeur die de risico's begrijpt, kan het verschil maken.
Smartphones kunnen een grote afleiding zijn voor alle weggebruikers, ook voor chauffeurs en de schoolgaande verkeersdeelnemers. Afleiding in het verkeer leidt in Nederland tot ruim 100 doden per jaar en een veelvoud aan geworden (bron: Rijksoverheid). Het is daarmee een belangrijke oorzaak van verkeersongevallen.
Een groot deel van de afleiding op de weg wordt toegeschreven aan appen en sms'en tijdens het rijden. Met het lezen en schrijven van berichten wordt het risico op een ongeval meer dan verdubbeld. Ook zorgen koptelefoons voor problemen. Ze leiden af of verstoren het gehoor, waardoor de dragers ervan zich minder bewust zijn van hun omgeving en de vrachtwagen mogelijk niet horen naderen.
Sinds een paar jaar is er daarom de 'MONO'-campagne in Nederland, die afleiding in het verkeer moet voorkomen. Met als een van de belangrijkste tips: zet meldingen van nieuwe berichten uit, om tijdens de rit niet in de verleiding te komen om deze te lezen.
Om chauffeurs te ondersteunen en te helpen ongevallen te voorkomen, zijn trucks tegenwoordig uitgerust met verschillende actieve veiligheidssystemen. Er zijn bijvoorbeeld systemen die helpen bij het rijden en remmen. En er zijn camera’s die een groter zichtveld bieden dan spiegels.
Sinds 1 juli 2024 zijn in Europa de General Safety Regulations van kracht (GSR; algemene veiligheidsverordening van de EU). Alle nieuwe trucks moeten nu onder andere acht extra belangrijke veiligheidssystemen hebben om ongelukken mogelijk te voorkomen. Ze helpen bijvoorbeeld om te zien wat er achter de vrachtwagen gebeurt en of er iemand naast loopt of fietst. Ook zijn waarschuwingen nu verplicht als te hard wordt gereden of als vermoeidheid wordt waargenomen.
Daarnaast is de wetgeving voor geavanceerde noodremsystemen herzien en is automatisch remmen verplicht op het moment waarop voetgangers de weg oversteken en het risicogebied betreden.
Ondanks alle veiligheidssystemen en camera's, kunnen vrachtwagenchauffeurs niet álles in de directe omgeving van de vrachtwagen zien vanuit de chauffeursstoel. Vooral kinderen die lopen of fietsen en spontaan oversteken, willen nog wel eens in deze zogenoemde ‘dode hoek’ verdwijnen.
In Nederland wordt het initiatief ‘Veilig op Weg’ van Transport & Logistiek Nederland (TLN) daarom door truckfabrikanten ondersteund. Leerlingen van groep 7 en 8 van basisscholen worden daarbij bezocht met een vrachtwagen. Tijdens het bezoek krijgen ze een speciale verkeersles, die gaat over de dode hoek.
Er komen daarom steeds meer eisen over wat chauffeurs moeten kunnen zien vanuit hun vrachtwagen. De stad London heeft daarvoor zelfs een Direct Vision Standard (DVS) ingesteld. Alle zware voertuigen boven de 12 ton moeten een speciale veiligheidsvergunning hebben om in de stad te mogen rijden.
1. Ga er altijd van uit dat kinderen zich niet bewust zijn van de dode hoeken van trucks
Uit veiligheidsonderzoek blijkt dat voetgangers, fietsers en bromfietsers zich simpelweg niet bewust zijn van hoe moeilijk het is voor chauffeurs om in drukke steden alles rondom de truck waar te nemen. Het is ook niet te verwachten dat een kind weet hoe een truck met een langere oplegger zich gedraagt bij het afslaan in een verkeersomgeving.
2. Houd rekening met veelvoorkomende ongevalsituaties
Het is belangrijk om voorbereid te zijn op onvoorspelbaar en risicovol gedrag van kinderen en andere weggebruikers. Er zijn drie opvallende situaties die het meest voorkomen in stedelijke gebieden:
3. Anticipeer op de weg vooruit
Bedenk van tevoren hoe u een kruispunt het beste nadert en bepaal hoe u zo veilig mogelijk kunt afslaan. Blijf alert en kijk goed om u heen. Pas uw snelheid aan in drukke gebieden.
4. Ga goed voorbereid op weg
Neem de tijd om uw stoel en spiegels af te stellen. Zorg ervoor dat de spiegels en ramen schoon zijn, belemmer uw zicht niet met extra beeldschermen en persoonlijke spullen. Controleer voor vertrek of alle veiligheidssystemen van de truck, inclusief camera's, goed werken en zijn ingeschakeld.
5. Onthoud dat uzelf de belangrijkste veiligheidsfactor bent
De veiligheidssystemen en camera's van uw truck zijn een waardevolle chauffeursondersteuning. Maar een chauffeur die de wegomstandigheden en gevaren actief beoordeelt, is nog steeds het belangrijkste 'veiligheidsinstrument' in de truck.
De langetermijndoelstelling van de EU is om tegen 2050 het aantal doden en ernstig gewonden op de Europese wegen tot nul te herleiden, de zogenaamde ‘Vision Zero’.
"Het is overduidelijk dat het rijden met vrachtwagens in de stad een steeds grotere uitdaging is geworden op het gebied van veiligheid. Maar met het doel van zero dodelijke ongevallen als prioriteit, zullen vrachtwagenchauffeurs uitgebreidere, verplichte veiligheidsondersteuning krijgen. Verkeersveiligheid gaat echter niet alleen over wetgeving. Het gaat om een gezamenlijke mentaliteit waarbij autoriteiten, weggebruikers en de sector moeten samenwerken om het aantal verkeersdoden te verminderen en op weg te gaan naar nul," zegt Anna Wrige Berling.
Iedereen heeft natuurlijk een eigen verantwoordelijkheid wanneer wordt deelgenomen aan het verkeer. Het is belangrijk om het eigen gedrag in de gaten te houden en ook om goed op andere weggebruikers te letten - in het bijzonder de schoolgaande kinderen, zodat we allemaal veilig onze plaats van bestemming bereiken. Alleen samen kunnen we toewerken naar nul dodelijke verkeersongevallen in de toekomst.
