Volvo-logo

Trucks

Stadsdistributie: een gesprek tussen verkeersdeskundige Walther Ploos van Amstel en TTM.nl-hoofdredacteur Arjan Velthoven | Volvo Trucks
Uitstoot verminderen

Stadsdistributie: een gesprek tussen verkeersdeskundige Walther Ploos van Amstel en TTM.nl-hoofdredacteur Arjan Velthoven

2021-12-23 | Leestijd: 10 min | Leestijd: 10 min
TTM.nl
Het beleid van veel Nederlandse steden is kraakhelder: in 2025 mogen er uitsluitend nog emissievrije trucks het centrum in. Amsterdam is een van de voorlopers in die duurzaamheidsslag. Om te ervaren waar vervoerders binnen de stadsdistributie dagelijks tegenaan lopen, stuurden wij TTM.nl hoofdredacteur Arjan Velthoven samen met verkeersdeskundige Walter Ploos van Amstel een dag de stad in met een Volvo FL Electric. Lees hier hoe zij dat hebben ervaren en wat tijdens die rit ter sprake kwam.
Stadsdistributie: een gesprek tussen verkeersdeskundige Walther Ploos van Amstel en TTM.nl-hoofdredacteur Arjan Velthoven

Walther Ploos van Amstel, lector City Logistics aan de Hogeschool van Amsterdam en expert op het gebied van stadslogistiek kent de uitdagingen waar transporteurs dagelijks mee te maken hebben in steden als geen ander. Ook TTM.nl hoofdredacteur Arjan Velthoven ziet dagelijks nieuws voorbij komen over de noodzaak om de transportsector te verduurzamen en de inzet van verschillende partijen in deze transitie. Een ideale én interessante combinatie om eens een dag op pad te sturen en aan den lijve te ondervinden waar vervoerders binnen de stadsdistributie dagelijks tegenaan lopen.

Je moet als ondernemer helemaal niet willen wachten

“Een op de vijf voertuigen in Amsterdam is een stadslogistiek voertuig. Het gaat dan niet om pakketbezorgers met busjes, maar om vrachtwagens die bouw- of horecalogistiek rijden. Bouwtrucks zijn een derde van alle 3.000 tot 4.000 vrachtwagens die dagelijks in Amsterdam komen, horecatrucks een kwart”, begint Walther Ploos van Amstel het gesprek. Veel steden, ook Amsterdam, willen een emissievrije zone. “Schone lucht krijgen we door van de diesel af te stappen en elektrisch te gaan rijden”, vervolgt hij.

“De afspraak in het klimaatakkoord was dat 30 tot 40 Nederlandse gemeenten zero emissie zones zouden krijgen in hun binnenstad. Dat is een mooie afspraak. Een paar jaar gelden gemaakt. En er zijn op dit moment wel plannen, maar het is heel spannend hoe die plannen de komende jaren worden uitgewerkt door de gemeenten. Er is nog geen enkele gemeente die zijn zero emissie zone met alle ontheffingen erbij echt heeft vastgesteld. Het gaat zeker nog enkele jaren duren voordat we echt zullen zien dat nieuwe voertuigen volledig zero emissie moeten zijn”, verklaart Walther Ploos van Amstel.

“Maar je moet als ondernemer helemaal niet willen wachten”, vervolgt hij. “Uiteindelijk gaat het om duurzaamheid, om kosten van dagelijks gebruik van het vrachtvoertuig. Dan moet je niet gaan zitten wachten tot het einde. We zien met elkaar aankomen dat een elektrisch voertuig goedkoper wordt, dat het geweldig goed voor het milieu is en dat steeds meer klanten het van ons gaan eisen. Zo zien we in aanbestedingen in de bouw steeds vaker staan: het moet met zero emissie voertuigen gebeuren.”

Verkeersveiligheid een topprioriteit

Naast schone lucht willen Amsterdammers ook vooral een veiligere omgeving. “Wij als Amsterdammers willen dat kinderen op straat kunnen spelen. Maar we hebben steeds minder ruimte in de stad. Dus zullen we op termijn toe moeten naar veel minder voertuigen. En heel belangrijk: nummer 1 wordt verkeersveiligheid. Als we kijken naar de ongevallen waarbij vrachtverkeer betrokken is in de steden in Nederland is dat gewoon veel te veel. Dus de vrachtwagen van de toekomst moet ongelofelijk veel vrij zicht hebben: camera’s, spiegels en moet zorgen dat die chauffeur niet afgeleid is. Hij moet ongelofelijk goed opletten in het verkeer. Dode hoeken moeten worden voorkomen en dat los je op met veel meer zicht, lage ruiten en ongelofelijk veel technologie rondom het voertuig.”

In de FL Electric wordt Ploos van Amstel op zijn wenken bediend, want de Volvo heeft voor, achter en aan de zijkanten camera’s. In de cabine worden die beelden gecombineerd op het display als een 360 graden birdview. “Dat ziet er mooi uit”, kijkt Ploos van Amstel. In de rechterdeur zit een City View raampje, en achter de hoogleraar zit nog een raampje waar hij als bijrijder goed het verkeer in de gaten kan houden en de chauffeur kan briefen. Geen overbodige luxe, want in het drukke stadsverkeer kom je al snel ogen te kort.

Bij een goede inzet en een goede planning is ook dat duurdere voertuig in zijn dagelijks gebruik uiteindelijk winstgevender dan een dieselvoertuig

Chauffeurs hebben veel invloed op actieradius

Een batterij aangedreven elektrische truck kan door te regeneren energie terugwinnen. “Als chauffeur heb je nog meer dan met diesel een enorme invloed op je actieradius. Door slim te rijden kun je energie terugwinnen en je actieradius vergroten”, verklaart Walther Ploos van Amstel.

Ook Arjan Velthoven ondervindt dat: “Als ik nu het gas loslaat en ik rem, krijg ik gewoon weer energie terug. Ik heb nu nog 58% in mijn accupakket zitten en kan nog 153 km rijden. Dus grofweg kan ik met mijn hele accupakket 300 km rijden. Als ik in de stad rij, met energie terugwinnen, wordt dat nog meer. Dat is leuk. Je kunt er ook mee spelen.”

“Dat is mooi nieuws, want als je ziet hoe vrachtwagens in stadslogistiek rijden, zien we dat de meesten tussen de 100 en de 160 km per dag afleggen. Dat is eigenlijk probleemloos. Dan kun je nog een tweede rit maken. In de horecabevoorrading wordt twee à drie keer per dag een rit gemaakt. En in de winkeldistributie – denk aan de Jumbo’s en AH’s – wordt 4, 5, 6 keer per dag gereden. Dan wordt 300 km wel spannend”, vertelt Walther Ploos van Amstel.

Laadinfrastructuur en smart charging

Ondanks dat de accu’s van de Volvo nog lang niet leeg zijn, rijden Arjan Velthoven en Walther Ploos van Amstel toch even naar de Anthonie Fokkerweg. Daar staan tien snelladers waarvan vijf met een vermogen van 175 kW. De parkeerplekken bij de laders blijken echter niet bedacht op een distributietruck als deze Volvo FL Electric. Daarom parkeren ze overdwars en nemen zo vijf parkeerplaatsen (en laadpalen) in beslag. Ploos van Amstel kan er wel om lachen. “Dit doen de e-trucks van Albert Heijn hier ook, zie ik wel eens. Dit gaat toch nergens over. Het laat wel zien dat de stad nog niet klaar is voor elektrische trucks.”

Als we echt elektrisch, schoon en veilig in de stad willen rijden, dan moeten er nu stappen worden gezet!

Hij vervolgt zijn verhaal over de goederenstoom en de laadinfrastructuur die nodig is: “Je ziet twee ontwikkelingen: je hebt de goederenstroom de stad in. Die zal echt gaan laden op de locatie zelf. Een foodcenter, maar ook een Amsterdam Logistic City Hub die gebouwd wordt. Of CLIC: City Logistic Innovation Campus. We moeten met elkaar nadenken hoe we daar de laadinfrastructuur gaan maken. We hebben ook zware elektrische vrachtwagens die naar de stad gaan. De vraag is of die gaan laden op het moment dat ze hun producten lossen of dat ze kiezen voor snelladen ergens onderweg. De goede ontwikkeling is dat er in de regio steeds meer oplaadpunten komen die zwaar genoeg zijn voor vrachtwagens en waar je straks ook waterstof kunt tanken, biobrandstoffen kunt tanken. Dus eigenlijk is het een heel goede ontwikkeling dat ook de brandstofaanbieders zien dat het allemaal goed loopt.”

Maar in Nederland is een tekort aan stroom voor alle logistieke oplossingen. Niet alleen elektrisch transport vraagt stroom, maar ook nieuwe woningen en de industrie. “Alles moet naar elektrisch toe. Nu kunnen we als bedrijfsleven heel veel doen door samen te werken, stroom te delen, met elkaar ook stroom op te wekken en op het goede moment ook in te zetten. We noemen dat heel bewust smart charging. Dan ga je laden op het moment dat je genoeg stroom hebt. Maar er ligt ook een heel belangrijke rol voor de overheid om te zorgen dat er genoeg stroom komt. Dat er ook snelheid wordt gezet achter het leggen van kabels. Dat er in bestemmingsplannen ruimte voor wordt vrijgehouden. Er is geweldig veel te doen. Maar het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van publieke en private partijen. Zeker niet alleen van de overheid”, verklaart Walther Ploos van Amstel.

Toch beaamt ook hij dat er gang gezet moet worden. “Je moet meerdere jaren van tevoren bepalen waar je kabels gaat neerleggen, waar je grote stations voor de stroomverdeling gaat neerzetten. En heel belangrijk: waar ga je de ruimte maken voor logistiek? En als je ruimte maakt voor logistiek in bijvoorbeeld je omgevingsvisie, zorg dan ook dat je voldoende voorzieningen hebt om te zorgen dat er stroom is op die nieuwe bedrijventerreinen. Werk aan de winkel voor de overheid.”

Business case

De Volvo FL Electric kan in de praktijk ingezet worden, maar is de vervoerder er al aan toe? Uiteindelijk is een elektrische truck drie tot vier keer duurder dan een dieseltruck. Hoe gaat een transportbedrijf of eigen vervoerder daar een business case van maken? Ploos van Amstel: “Dan moet er een eindelijk aanschafsubsidie van de overheid komen. Willen we nu emissievrij rijden in de stad of niet? Ik denk niet dat opdrachtgevers meer aan vervoerders gaan betalen voor emissievrije distributie. Dat kan wel, maar dan wordt ons brood, melk en biertje ook allemaal duurder. En dat wil de eindconsument weer niet.”

“Ik denk dat de verantwoordelijkheid zit bij transporteurs om na te denken: heb ik voldoende schaalgrootte? Als ik het voertuig maar 4 à 5 dagen per week alleen overdag nodig heb, is die elektrische oplossing gewoon veel te duur. Dus je moet gaan nadenken: hoe kan ik tot een betere inzetbaarheid van het voertuig komen? Het wordt wel veel kritischer, maar als je dat voor elkaar krijgt, is de business case positief. Want uiteindelijk bij een goede inzet en een goede planning is ook dat duurdere voertuig in zijn dagelijks gebruik, winstgevender dan een dieselvoertuig”, licht hij toe.

De boodschap qua business case die Walther Ploos van Amstel heeft, is kort en krachtig: “Heel veel gebruiken! Misschien heb je zelf niet dat volume, maar dan moet je nadenken: moet ik het misschien gaan uitbesteden aan een logistiek dienstverlener die voor mij elektrisch gaat rijden. Daarnaast kan ik me heel goed voorstellen dat je met elkaar je capaciteit deelt. Dat gebeurt al met bestelauto’s. Dat gaat natuurlijk straks ook gebeuren met vrachtwagens. Waarom niet?”

Routeplanningssysteem met informatie over actieradius

Maar ook met een positieve business case en subsidie moet de vervoerder zich nog aanpassen aan de inzet van zijn elektrische truck. Daarom levert Volvo de Electric Range Simulator. Dat zijn diverse service- en ondersteuningspakketten voor onder andere opladen, routeplanning, actieradius en accucontrole. “Dat lijkt me een waardevol pakket”, zegt Ploos van Amstel. “Wat je nodig hebt als je met zo’n voertuig gaat rijden, is steeds informatie over de daadwerkelijke actieradius die je nog hebt. En dat verandert gedurende de dag, want anders dan met een dieselvoertuig is het gebruik van stroom minder goed voorspelbaar. Dan zie je in een transportmanagementsysteem eenvoudig kilometers, tijd en plannen en diesel kun je overal halen. Dat is met elektriciteit minder. Dus wat je wilt weten: wat is de actuele actieradius van het voertuig zodat je die in je routeplanningssyteem kunt stoppen en eventueel dynamisch kan bijsturen. Als je ziet: hij gaat het niet goed halen dan moet je misschien de route aanpassen. Of nog mooier: als jouw voertuig bij het distributiecentrum aankomt en je moet bijladen dan wil je eigenlijk alleen bijladen wat je nodig hebt voor je volgende rit. Zodat je niet 3 uur stilstaat, maar misschien maar een uurtje. Of nog niet eens.”

“De transitie naar elektrisch vraagt van iedereen inzet: vervoerders, de landelijke overheid, gemeentes. Er moet goed samengewerkt worden om de logistiek de stap naar emissievrije stadslogistiek te laten maken. 2025 is het ijkpunt om elektrisch in de stad te gaan rijden. Er is weliswaar een uitloopfase voor dieseltrucks, maar als we echt elektrisch, schoon en veilig in de stad willen rijden, dan moeten er nu stappen worden gezet!”

Anderen bekeken ook

Laatste nieuws

Latest Press Release