Terwijl laadstations voor personenauto’s steeds vaker voorkomen, bestaat dezelfde openbare infrastructuur voor vrachtwagens vrijwel niet. Recente ontwikkelingen wijzen er echter op dat dit gaat veranderen.
Zoals het er nu uitziet, moeten de meeste eigenaren van zware elektrische vrachtwagens vertrouwen op de geïnstalleerde oplaadapparatuur op eigen terrein, wat hun bereik beperkt. Hoewel het theoretisch gezien mogelijk is om een elektrische vrachtwagen op te laden aan een laadstation voor personenauto’s, maakt de fysieke inrichting van het station, zoals parkeerplaatsen en vaste constructies, dit in de meeste gevallen onmogelijk.
Dat blijkt ook als verkeersdeskundige Walther Ploos van Amstel en TTM.nl-hoofdredacteur Arjan Velthoven een rit maken met de Volvo FL Electric door Amsterdam. De parkeerplekken bij de tien snelladers aan de Anthonie Fokkerweg zijn niet bedacht op een truck.
De realiteit is dat er een veel groter netwerk van laadstations nodig is om te kunnen opschalen met elektrische trucks. Het goede nieuws is dat dit begint te gebeuren met Europa in een leidende positie. Het eerste openbare station voor zwaardere voertuigen werd in 2021 in Götenburg geopend, met plannen om er nog drie te openen. Tankstationketen Circle K is ook van plan om een openbaar laadstation voor zwaardere elektrische vrachtwagens te openen, dat naar verwachting in 2022 operationeel zal zijn.
In Nederland kunnen eigenaren van zwaardere elektrische trucks soms bij een oplaadpunt voor elektrische personenauto's terecht. Al zijn die op sommige plaatsen moeilijk bereikbaar. Verwacht wordt dat het aantal openbare laadstations voor zwaardere elektrische trucks in Nederland binnenkort zal toenemen.
In juli 2021 tekende Volvo Group een niet-bindende overeenkomst om een joint venture op te richten voor het installeren en exploiteren van een hoogwaardig openbaar oplaadnetwerk voor batterij-elektrische zware langeafstandstrucks en touringcars in heel Europa. Gezamenlijk zijn de betrokken partijen van plan 500 miljoen euro te investeren om binnen vijf jaar na de oprichting van de joint venture minimaal 1.700 hoogwaardige groene oplaadpunten te installeren en te exploiteren dichtbij snelwegen en op belangrijke logistieke punten.
"We hebben de afgelopen twee jaar een grote verschuiving gezien, waarbij veel laadproviders die niet bereid waren om over laadstations voor vrachtwagens te praten, nu echt enthousiast zijn over het idee", zegt Magnus Broback, Charging Systems Director, Volvo Trucks. “Dat komt omdat er tot voor kort geen businesscase voor was. Maar nu we meer elektrische trucks op de weg zien, is het logisch dat we gaan investeren in laadnetwerken.”
Er is ook een sterke druk vanuit de publieke sector in Europa. Het EU-pakket 'Fit for 55' met voorgestelde wetgeving, dat tot doel heeft de CO2-uitstoot tegen 2030 met ten minste 55 procent te verminderen, betrekt laadnetwerken binnen het toepassingsgebied. Zo heeft de EU een voorstel ingediend voor een verordening 'Alternative Fuels Infrastructure Regulation' (AFIR), die hogere eisen stelt aan lidstaten om te investeren in laadinfrastructuur. Daarnaast wordt verwacht dat de nieuwe 'General Block Exemption Regulation' (GBER) het voor nationale overheden gemakkelijker zal maken om te investeren in openbare laadinfrastructuur.
"Er is genoeg druk vanuit de private sector om ervoor te zorgen dat de verschuiving naar elektromobiliteit hoe dan ook zal plaatsvinden", zegt Magnus. “Publieke steun, via regelgeving en staatssubsidies, zorgt ervoor dat de transformatie veel sneller gaat. En dat is vitaal, want met klimaatverandering kunnen we niet nog eens 15 jaar wachten.”
Nu we meer elektrische trucks op de weg zien, is het logisch dat we gaan investeren in laadnetwerken
Ondertussen blijft de openbare laadinfrastructuur voor personenauto's groeien en hoewel er zorgen zijn over de capaciteit van het elektriciteitsnet zal de impact op elektrische vrachtwagens positief zijn. Beide gebruiken immers dezelfde CCS2-standaard voor opladen tot 350 kilowatt. Het belangrijkste verschil is dat vrachtwagens hoogspanning (500-750 volt) nodig hebben, die alle nieuwe laadstations kunnen leveren. De enige beperking die vrachtwagens ervan weerhoudt om autolaadstations te gebruiken, is de fysieke ruimte rond de oplader.
De twee laadnetwerken zijn meer in synergie dan in concurrentie. Het personenautonetwerk helpt bij het creëren van een vergelijkbaar ecosysteem, dat schaalvoordelen, betere kennis van de technologieën en bedrijfsmodellen oplevert
En wat betreft de capaciteitsoverschrijding van het elektriciteitsnet? “Dat gaat op sommige plaatsen ongetwijfeld een probleem zijn, maar het is oplosbaar. We werken als samenleving immers al meer dan een eeuw met elektriciteitsnetten. Het is duidelijk dat we moeten beginnen met het voorbereiden en uitbreiden van het netwerk - zoals we al meer dan 100 jaar doen - dat is een uitdaging die we zeker kunnen overwinnen."